Δευτέρα 7 Σεπτεμβρίου 2009

Πείραμα CERN, Συνέντευξη του αστροφυσικού Δ. Νανόπουλου για την επιστήμη

Παρακολούθησα μία εξαιρετικά ενδιαφέρουσα συνέντευξη του Ακαδημαϊκού-Αστροφυσικού διεθνούς φήμης Δημήτρη Νανόπουλου που είχε δώσει τον Νοέμβριο του 2008 για το πείραμα του αιώνος το Cern στην εκπομπή «ΣΤΑ ΑΚΡΑ» της ΝΕΤ. Θεωρώ ότι όποιος θέλει να μάθει επακριβώς το πώς λειτουργεί και ποιος είναι ο σκοπός της επιστήμης, δεν έχει παρά να παρακολουθήσει την εν λόγω εκπομπή, στην οποία ο Δ. Νανόπουλος εξηγεί «εκλαϊκευμένα» τους στόχους του διαβόητου πειράματος!

Ο χρόνος της εκπομπής επιτρέπει στη δημοσιογράφο να ξεκινήσει την συζήτηση τους για την πολιτική κατάσταση στην Αμερική(εκεί διδάσκει ο εν λόγω επιστήμων).

Αφού πρώτα εκφράσει την άποψη του για την οικονομική κρίση, η δημοσιογράφος τον ρωτά: Ποιοι είναι αυτοί που υποστηρίζουν σθεναρά την πολιτική Μπους η οποία έχει παταγωδώς αποτύχει;; Τι τους κρατάει ακόμα και όταν χάνουν τις εκλογές;

Η απάντηση είναι διαφωτιστική: Οι ΗΠΑ δεν είναι μόνο η Νέα Υόρκη ή άλλες μεγαλουπόλεις αλλά ο πληθυσμός της είναι κοντά στα 300 εκατομμύρια, οπότε εάν εξαιρέσουμε τις μεγάλες πόλεις στις οποίες ο κόσμος είναι ορθότερα πληροφορημένος και πιο «σκεπτόμενος» τότε θα διαπιστώσουμε ότι στις αγροτικές περιοχές που αποτελούν μεγάλο τμήμα του Αμερικανικού πληθυσμού η πληροφόρηση είναι παραδόξως ανεπαρκής, με συνέπεια αυτοί οι άνθρωποι να έχουν ορισμένες απόψεις που δεν τις αλλάζουν εύκολα.

Έπειτα η συζήτηση έρχεται σταδιακά στο κύριο θέμα που δεν είναι άλλο από το πείραμα cern. Δεν σκοπεύω να εισέλθω σε λεπτομέρειες καθώς περιγράφονται όλα στην εκπομπή αναλυτικά και απλά ούτως ώστε να μπορεί ο καθένας να κατανοήσει την λειτουργία του κόσμου.

Η ουσία του πειράματος είναι το σωματίδιο(Μποζόνιο) του Χίγκς το οποίο θεωρητικά εξηγεί για ποιο λόγο κάποια σωματίδια έχουν μάζα και άλλα όχι, δηλαδή πως αποκτούν μάζα τα σωματίδια. Το σωματίδιο αυτό αναμένουν οι επιστήμονες να αποδειχθεί και πειραματικώς μέσω του Cern καθώς όλες οι επιστημονικές θεωρίες βασίστηκαν στην υποθετική ύπαρξη αυτού του σωματιδίου και ο λόγος που δεν ανακαλύφθηκε ακόμα στα πειράματα αποδίδεται στο γεγονός ότι ποτέ δεν αναπτύχθηκαν ικανοποιητικά ποσά ενέργειας, όπως θα συμβεί στο πείραμα cern! Ουσιαστικά, οι επιστήμονες φιλοδοξούν ότι το πείραμα θα τους δώσει μία εικόνα συγκεκριμένης χρονικής στιγμής αμέσως μετά τη δημιουργία του Σύμπαντος και οι συνθήκες που επικρατούσαν τότε.

Γνωρίζουμε από την Φυσική ότι κάθε σωματίδιο της φύσης περιέχει και ένα αντίστοιχο ίσης μάζας αντισωματίδιο, επί παραδείγματι σε κάθε ηλεκτρόνιο(αρνητικό φορτίο) αντιστοιχεί ένα ποζιτρόνιο(που φέρει θετικό φορτίο). Είναι η θεωρία της ύλης και αντιύλης και από τις οποίες έγινε γνωστή ή καλύτερα αποδείχθηκε η σκοτεινή ύλη, μία θεωρία που οφείλει εν πολλοίς την ύπαρξη της στην πειραματική Ελληνική ομάδα του Δ. Νανόπουλου. Αυτό που εναγωνίως περιμένουν από τα αποτελέσματα του πειράματος οι επιστήμονες είναι να ανακαλυφθεί η προς το παρόν υποθετική θεωρία της υπερσυμμετρικής ύλης που φιλοδοξεί να εξηγήσει και την υφή της σκοτεινής ύλης(η ύπαρξη της είναι δεδομένη).

Σημαντικό ρόλο βεβαίως διαδραμάτισε η μέτρηση της κοσμολογικής σταθεράς, μίας δύναμης που σπρώχνει το Σύμπαν επιταχυνόμενα(διαστέλλεται). Ακριβώς, έτσι λειτουργεί και η Φυσική όπως το σύμπαν.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον αποτελεί το σημείο στο οποίο η δημοσιογράφος θέτει μία ερώτηση για το τι θα συμβεί εάν δεν βρεθεί το σωματίδιο του Χίγκς στο οποίο βασίζονται όλες οι επιστημονικές θεωρίες από το 1964!

«Εάν δεν… τινάζονται όλα στον αέρα κύριε Νανόπουλε;»

Η απάντηση του άκρως επιστημονική: Οι επιστήμονες ποτέ δεν είναι σίγουροι γι αυτό που υποστηρίζουν, διότι εάν ήμασταν σίγουροι ποιος ο λόγος να διεξαχθεί το πείραμα;

Άρα θα πρέπει να είμαστε σε θέση να εξηγήσουμε και το «αν δεν» που θα είναι μεγάλη απογοήτευση για όλη τη γενιά των επιστημόνων. Βασικά το σωματίδιο αυτό δεν είναι μία απλή υπόθεση αλλά προκύπτει από τα μέχρι στιγμής πειραματικά δεδομένα κατά περίπου έμμεσο τρόπο, και έτσι οδηγούνται οι επιστήμονες στην παραδοχή του –θεωρητικώς- και στην προσπάθεια απόδειξής του μέσω του CERN.

Αξίζει να τονιστεί η σημασία της συμμετρίας που καθορίζει τα πάντα στην Φύση έτσι όπως την γνωρίζουμε από την εποχή του Αϊνστάιν.

Σε ότι αφορά τις αντιδράσεις που προκλήθηκαν από διάφορες κοινωνικές ομάδες για το εν λόγω πείραμα ο κ. Νανόπουλος σημειώνει ότι δεν ήταν ελληνικό φρούτο αυτό, αλλά διεθνές και μάλιστα στην Ελλάδα ήταν πολύ ασήμαντες οι αντιδράσεις εν σχέσει με του εξωτερικού, διότι όπως λέει ο ίδιος «οι Έλληνες είναι έξυπνοι ξέρουν πότε να αντιδρούνε, αναγνωρίζω όμως ότι υπάρχουν και ντόπια «φρούτα» ποτέ δεν φείδομαι των λόγων μου»

Προς το τέλος της εκπομπής προβλήθηκε ένα ρεπορτάζ στο οποίο μία δημοσιογράφος κάνοντας βόλτα στην Αθήνα ρωτούσε τον κόσμο «Γιατί δημιουργήθηκε το σύμπαν;(!)»

Κάποιοι δεν απάντησαν άλλοι λόγω θρησκευτικών πεποιθήσεων απάντησαν δεν υπάρχει γιατί δημιουργήθηκε διότι τα λέει όλα η Αγ. Γραφή κ.α. ‘Ένας κύριος απάντησε «Για να ζούμε ελεύθεροι» και άλλα.

Η απάντησις του κ. Νανόπουλου σ αυτό το ερώτημα παραδίδει μαθήματα επιστημονικής σκέψης. Η επιστήμη ασχολείται με το πώς κατά κύριο λόγο το ποιος και το γιατί δεν είναι επιστημονικά ερωτήματα! Ίσως μέσα από το πώς όπως υποστηρίζει ο κ. Νανόπουλος καταφέρει η επιστήμη να σχηματίσει μία γενικότερη άποψη περιέχοντας και λίγο από τα άλλα ερωτήματα!

Ενώ δεν προκύπτει καμία διαφορά μεταξύ των άθεων επιστημόνων και αυτών που έχουν κάποιες πεποιθήσεις στα πειράματα και στις έρευνες της επιστήμης.

Διευκρινίζει στη δημοσιογράφο ότι η τέλεια όψη του Σύμπαντος είναι δυνατόν να δημιουργήθηκε από το τυχαίο καθώς οι νόμοι και οι δομές της φύσης είναι συγκεκριμένοι και η αλληλεπίδραση μεταξύ τους δημιουργούν το ωραίο και τη σοφία! Τύχη στην επιστήμη εννοούμε την κβαντική Φυσική(έννοια της πιθανότητας) δηλαδή η φύση ακολουθεί τους νόμους των πιθανοτήτων, δεν είναι τυχαίες οι πιθανότητες!

Τελικά, οι πιθανότητες να υπάρχει το Σύμπαν και οι πιθανότητες να μην υπήρχε είναι ίδιες;

Παρακολουθείστε την εδώ