Η Ιστορία δύο ραβίνων, συσχετίζεται με μία ανθρώπινη αδυναμία!

Απόσπασμα από το βιβλίο «Το πνεύμα του Αθεϊσμού» για την ιστορία δύο ραβίνων:

«..Είναι λοιπόν μία ιστορία ραβίνων που δειπνούν μαζί. Είναι φίλοι. Μπορούν τα πάντα να πουν ο ένας τον άλλον. Συζητούν για την ύπαρξη του Θεού, αργά τη νύχτα. Τελικά, συμπεραίνουν ότι ο Θεός δεν υπάρχει. Ύστερα πάνε να κοιμηθούν… Ξημερώνει. Ό ένας ραβίνος σηκώνεται, ψάχνει το φίλο του, δεν τον βρίσκει στο σπίτι, βγαίνει στον κήπο, όπου τελικά τον βρίσκει να κάνει τις καθιερωμένες προσευχές. Τον ρωτάει έκπληκτος:

-Μπα στο καλό! Μα τι κάνεις;

Βλέπεις και μόνο σου τις καθιερωμένες προσευχές μου, απαντάει εκείνος.

-Μα, γι’αυτό ακριβώς ξαφνιάζομαι! Φάγαμε τη μισή νύχτα για να καταλήξουμε στο συμπέρασμα ότι δεν υπάρχει Θεός και εσύ συνεχίζεις να προσεύχεσαι;;

Και του λέει ο άλλος:

-Τι δουλειά έχει ο Θεός με όλα αυτά;;..»

Ανέκδοτο; Ίσως. Ακούγεται οξύμωρο, θα τολμούσα να πω παράλογο, ανούσιο! Κι όμως. Ή είναι απλά μια ανόητη εβραϊκή ιστορία ή μας διδάσκει κάτι αυτή η ιστορία!

Προσωπικά, δε μου φαίνεται περίεργη, από καμία άποψη! Είναι αντίθετα φυσιολογική. Η ουσία της φαινομενικά αστείας ιστορίας βρίσκεται στις αναρίθμητες και πολυσύνθετες λειτουργίες του ανθρωπίνου εγκεφάλου! Πιθανώς να είναι η δύναμη της συνήθειας ή της αφοσίωσης σε μία παράδοση. Τίποτα λιγότερο ή περισσότερο! Υπάρχουν όμως πολλοί που θα αντικρούσουν το επιχείρημα αυτό. Αν και, έχει κάποια βάση. Αυτό που γνωρίζω είναι ότι ο ανθρώπινος εγκέφαλος ξεπερνά το ερώτημα «υπάρχει ο Θεός;»

Εξ ορισμού. Έτσι είμαστε! Τώρα, υπό ποια έννοια υπερβαίνουμε το ερώτημα αυτό, είναι κάτι που θα εξηγήσω παρακάτω, και που σχετίζεται με μία φυσική διαδικασία του εγκεφάλου μας!

Ιδεοψυχαναγκασμός! Μία από τις πλέον διαδεδομένες νευρωτικές διαταραχές! Που όμως όταν είναι σε ήπιο στάδιο, δε θεωρείται διαταραχή! Ενδέχεται όμως να εξελιχθεί σε καποιους σοβαρή ασθένεια αλλά και να επιμείνει στον πάσχοντα επί πολλά χρόνια! Βάσει ερευνών υπολογίζεται ότι στην Ελλάδα διαθέτουν κοντά στα 100,000 άτομα την εν λόγω διαταραχή!

Τα χαρακτηριστικά συμπτώματα της ιδεοψυχαναγκαστικής διαταραχής είναι:

Ιδεοληψίες

Σύμφωνα, με την επιστημονική βιβλιογραφία , οι ιδεοληψίες είναι ανεπιθύμητες σκέψεις ή παρορμήσεις που εισβάλλουν επαναληπτικά και επίμονα στο μυαλό ενός ατόμου, χωρίς ο ίδιος να το θέλει!(Εδώ υπάρχει διαφορά από τους φανατικούς μίας ιδέας). Ήτοι, οι σκέψεις αυτές είναι κατά κανόνα ξένες προς την προσωπικότητα του ατόμου που «προσβάλλεται» από αυτές, που κάνει και τον ίδιο να αναρωτιέται ίσως «πως μπορώ εγώ να το σκέφτομαι αυτό;;» Κι όμως η επιμονή και η ικανότητα επανάληψης που σχετίζεται με ένα μέρος του εγκεφάλου τον αναγκάζει να συμφωνεί μαζί με τις ανεπιθύμητες σκέψεις, έστω κι αν δεν το επιζητά ο ίδιος!

Η αντίσταση του ατόμου δεν έχει πάντα αποτέλεσμα(αντιθέτως σπάνια μπορεί να αντισταθεί, ειδικά όταν είναι σοβαρή η εξέλιξη της διαταραχής) ενώ καθώς προχωρεί η διαταραχή μετατρέπεται σε αναγκαία λειτουργία του ατόμου που τη φέρει!

Παραδείγματα υπάρχουν πολλά, θα περιοριστώ σ αυτό:

Η ανάγκη λόγου χάρη για συμμετρία και τάξη (π.χ. τα πράγματα δεν είναι σωστά τακτοποιημένα στο τραπέζι), επιθετικές και σεξουαλικές σκέψεις/παρορμήσεις (π.χ. Μπορεί να χάσω τον έλεγχο και να επιτεθώ στα παιδιά μου με το μαχαίρι της κουζίνας Μού έρχεται να βρίσω μπροστά του), σκόρπιες λέξεις/φράσεις που επαναλαμβάνονται χωρίς λόγο, μεταφυσικά θέματα, η θεωρητική/ψευδοφιλοσοφική συζήτηση με τον εαυτό για διάφορα θέματα συνήθως άλυτα που ονομάζεται ιδεομηρυκασμός (π.χ. ποιό να' ναι το νόημα της ζωής πώς να είναι άραγε ο θεός' αλλά και πιο πεζά θέματα, όπως ποιό να είναι το όνομα του τάδε κλπ)

Όπως βέβαια και πολλά άλλα.

Ως άμεσο επακόλουθο των ιδεοληψιών, εμφανίζονται στα εν λόγω άτομα οι ιδεοψυχαναγκασμοί οι οποίοι δημιουργούνται από τον εγκέφαλο του ατόμου ούτως ώστε να αντιμετωπίσει –αναποτελεσματικά θα έλεγα- τις ιδεοληψίες και το άγχος που αυτές προκαλούν.
Ουσιαστικά, πρόκειται για καταναγκασμό, το άτομο νιώθει ότι πρέπει, επιβάλλεται να προβεί σε μία τέτοια πράξη ούτως ώστε να απελευθερωθεί έστω και προσωρινά από το άγχος της ιδεοληψίας!! Οι επαναληπτικές συμπεριφορές είναι κάτι που διαχωρίζει τα άτομα που τις πράττουν από τους υπόλοιπους καθώς απαιτούν πολύ χρόνο!

Ένα παράδειγμα απλό: Κάποιος μπορεί να χρειάζεται να ελέγξει 100 φορές την πόρτα του εάν έκλεισε πριν φύγει!! Υπάρχουν και πιο ακραία παραδείγματα, δεν είναι ο στόχος μου αυτός.

Ευνόητα, ανάλογα με την ιδεοληψία προκύπτει και το είδος του καταναγκασμού. Γενικά, ισχύει:

«.Οι πάσχοντες έχουν πλήρη αίσθηση της πραγματικότητας, γνωρίζουν την ματαιότητα αυτών που σκέφτονται και κάνουν είναι όμως παγιδευμένοι στα δίχτυα μιας αρρώστιας που σε πολλές περιπτώσεις δεν γνωρίζουν ούτε την ύπαρξή της..(Πέτρος Σκαπινάκης ψυχίατρος, απόφοιτος της Ιατρικής σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και διδάκτωρ ψυχιατρικής στη σχολή της Ουαλίας)..»

Έτσι το πρόβλημα έγκειται στο ότι τα άτομα αυτά προσαρμόζονται με την πάθηση, και εγκλωβίζονται σε ένα φαύλο κύκλο ανούσιων σκέψεων και συμπεριφορών!

Δεν σχετίζεται ουδόλως με την τρέλα, το παράλογο ή την σχιζοφρένεια! Επιστημονικά τεκμηριωμένο! Είναι τελείως διαφορετικές καταστάσεις- περιπτώσεις!

Χαρακτηριστικά τα λόγια του Πέτρου Σκαπινάκη(ψυχίατρος)

«Μερικές φορές κάποιες ιδεοληψίες έχουν τέτοιο παράξενο περιεχόμενο που οι πάσχοντες μπορεί να το ταυτίζουν με το παραλήρημα ενός ατόμου με σχιζοφρένεια. Ωστόσο το χαρακτηριστικό του παραληρήματος δεν είναι τόσο το αλλόκοτο του περιεχομένου αλλά μάλλον το γεγονός ότι ο πάσχων έχει ακλόνητη βεβαιότητα για την αλήθεια του. Αντίθετα, στις ιδεοληψίες ο πάσχων γνωρίζει το παράδοξο αυτού που σκέφτεται, απλώς νιώθει αναγκασμένος να το σκέφτεται. Αυτό είναι πολύ διαφορετικό από την 'τρέλα'.»

Οι έρευνες τείνουν να συγκλίνουν στο γεγονός ότι στους πάσχοντες το τμήμα του εγκεφάλου του κοχγομετωπιαίου φλοιού (υπεύθυνος για την αντίληψη του φόβου και του κινδύνου) παρατηρείται έντονη δραστηριότητα, διαφορετική από εκείνων των ατόμων που δεν πάσχουν από αυτό. Από εκεί βεβαίως, ξεκινάει και η διαφορετική επεξεργασία των πληροφοριών που εισέρχονται στον εγκέφαλο ενός πάσχοντα εν σχέσει με ένα φυσιολογικό άτομο!

Δεν χρειάζεται περισσότερη ανάλυση.

Περιέγραψα μία από τις πιο πολυσύνθετες εγκεφαλικές δυσλειτουργίες, που εμφανώς συσχετίζονται σε κάποια άτομα και με τη Θρησκεία ή τον Θεό! Και δεν είναι παράλογοι! Είναι καταναγκασμένοι εκ των έσω! Ανάλογα με τη σοβαρότητα βέβαια καθώς, εάν είναι έντονη η διαταραχή χρήζει φαρμακευτικής βοήθειας ο πάσχοντας!

Ένα ποσοστό πολύ μικρό, μίας μορφής ιδεοψυχαναγκασμού διαθέτουμε όλοι οι άνθρωποι, πράγμα που δείχνει ότι δεν είναι πάντοτε αρνητικός στη ζωή μας. Αλλά σε κάποιες περιπτώσεις όμως γίνεται σοβαρή και ανυπόφορη η διαταραχή.

Και το σημαντικότερο της υπόθεσης: Η συγκεκριμένη νευρωτική διαταραχή δεν προέρχεται από τα βιώματα του ανθρώπου αλλά από βιολογικούς παράγοντες κατά κύριο λόγο, και δευτερευόντως από ψυχολογικούς!!!

Κάτι που στη προκειμένη περίπτωση αντικρούει όσους αποδίδουν τη θρησκευτικότητα πάντοτε από τη παιδική ηλικία και την πλύση εγκεφάλου που έχουν υποστεί από τα κονωνικά πρότυπα, καθώς αυτό ισχύει μόνο σε όσους δεν πάσχουν από αυτή την ασθένεια, η οποία καμιά φορά είναι κρυμμένη, και δεν γνωρίζουν την ύπαρξη της ούτε τα ίδια τα άτομα που την φέρουν( 30% των περιπτώσεων εμφανίζεται κατά την παιδική ηλικία!)!

Ποτέ δε θα διαβάσετε στο μπλόγκ μου για «σκάνδαλα» της εκκλησίας! Γνωρίζω, ότι ως όργανα εξουσίας πολύ συχνά είναι εγκληματικές και απεχθείς, και έχουμε να την καταλογίσουμε πολλά. Το αφήνω για τους άλλους.

Είμαι υπέρ της Θεωρητικής σκέψης. Διότι όλα αυτά δεν άπτονται της ουσίας του ερωτήματος για το αν υπάρχει θεός η όχι! Δείχνει απλούστατα το τι είναι ο άνθρωπος, πολύ μέτριος.

Όπως έλεγε ο Πασκάλ η αθλιότητα του ανθρώπου μου φαίνεται πολύ περισσότερο ασύμβατη με τη Θεϊκή του προέλευση από ότι το μεγαλείο του με τη φυσική του προέλευση!!

Κλείνοντας, θα πρέπει να κατανοήσουμε ότι η ανεκτικότητα είναι πολυτιμότερη από τις διαφωνίες μας. Όσο μαθαίνω τη ζωή και εμένα τόσο λιγότερο πιστεύω στον Θεό, και αυτό αποδεικνύεται όταν γνωρίζω και τους υπόλοιπους!
Θεός είναι εκείνος που θα καταφέρει να αγαπήσει περισσότερο και να πληγωθεί λιγότερο.

Άνθρωπος που έχει μία ιδέα για το τέλειο, μόνο που το τέλειο, είναι ατελές, διότι προέρχεται κι αυτό από τον άνθρωπο!

Πηγή: Πέτρος Σκαπινάκης ψυχίατρος